Küresel borsalarda alıcılı bir seyir var

*Yeşil ok olumluyu kırmızı ok olumsuzu göstermektedir.

Haftanın ilk işlem gününde riskli varlıklarda yaşanan kar satışları sınırlı kalırken, bu sabah küresel borsalarda alıcılı bir seyir var. ABD vadelilerinin %1,5 - %2,0 arasında alıcılı bir görüntü sergilediğini gözlemliyoruz. Asya tarafında da birçok borsa pozitif bölgede seyrediyor. Geçen hafta koronavirüs kaynaklı vaka sayısında zirveye yaklaşıldığına yönelik işaretlerle birlikte bu hafta kapalı olan ekonomilerde kısıtlamaların hafifletilebileceği beklentileri ve Fed'in hamlelerinin ardından Dolar likiditesine yönelik endişelerin (DXY, 100 seviyesinin altında zayıf kalmaya devam ederken, Ons Altın'daki yükseliş de bir parça söz konusu endişelerin azalmasına bağlanabilir.) azalmaya devam etmesinin risk iştahını desteklediği söylenebilir. Bugün mart ayı Çin ticaret verisinin de beklentilerden iyi gelmesi risk iştahındaki iyimser görüntüye katkı sağlamış gözüküyor. Küresel borsalardaki görüntüye bağlı olarak, BIST100 endeksi de güne alıcılı bir görüntüyle başlayabilir. Dünkü yükselişinde 6,80 direncini yine geçemeyen Dolar /TL,  Dolar'ın küresel çapta baskı altında kaldığı ortamda söz konusu seviyenin altında fiyatlanmaya devam edebilir. Kurun 6,80'in üzerinde çıkmadığı bir senaryoda da, BIST100 endeksi gün içerisinde alıcılı bir görüntü sergileyerek önemli gözüken 97.500 civarındaki direncini kırmayı deneyebilir.

 

MAKROEKONOMİ

Küresel salgın nedeniyle belki de en belirsiz şirket kârlarının beklenmesiyle birlikte ABD borsaları dün karışık bir seyirle kapanırken, bugün Asya borsalarının artıda seyrettiği görülüyor. Çin'in mart ayı ihracat verisinin beklentilerden az düşmesi ve önemli merkezlerde salgının tepeye yaklaştığı ve kısıtlamaların hafifletebileceği düşüncesi de borsaları desteklemiş görünüyor. Trump, ABD ekonomisinin yeniden açılmaya yönelik planın tamamlanmaya yakın olduğunu söylerken, bazı eyalet valileri işletmelerin ne zaman açılacağına kendilerinin karar vereceğini belirtti.

• Çin ihracatı yıllık %14 düşüş beklentisine karşılık %6,6 geriledi, ithalat ise %10 düşüş beklentisine -%0,9 gerçekleşti. Neticede data beklentilerden olumlu gelerek salgının etkilerinin en azından Çin'de kontrol altına alınmaya başladığını göstermekte.
• Bu arada İngiltere Maliye Bakanı, özellikle nisan ve haziran ayları arasındaki dönemde GSYH'ın %25-%30 arasında daralma ihtimali taşıdığını belirtti.
• OPEC+'ın küresel arz kesintisi anlaşması ve diğer G-20 ülkelerinin taahhütleri dikkate alınarak küresel petrol arz kesintilerinin günde 19,5 milyon varil olacağı gözlenirken, sabah saatlerinde Brent petrolün varil fiyatı, %1,5 artıda 32,2 dolar seviyesinde bulunuyor. Altın fiyatları da 7 yılı aşkın sürenin en yükseğine çıkarken, sabah yatay ve ons başına 1.715 dolar seviyelerinde bulunmakta.

Bugün Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası 2020 Bahar Toplantıları başlayacak. Toplantılar, telekonferans ile 4 gün sürecek. IMF Başkanı, salgınının küresel ekonomi üzerindeki olumsuz etkilerine karşı 1 trilyon dolarlık kaynağı kullandırmaya hazır olduklarını açıklamıştı. Ayrıca ihtiyacı olan ülkelere ek likidite desteği olarak kısa vadeli swap hattı düşündüklerini de belirtmişti.

• Ek olarak bugün G-7 ülkelerinin maliye bakanları ve merkez bankası başkanları da görüşecekler. Öte yandan, TSİ 20'de Endonezya Merkez Bankası'nın faiz kararı da bulunuyor. Geçen hafta Endonezya Merkez Bankası, dolar likiditesi ihtiyacını karşılamak için New York Fed'den 60 milyar dolarlık swap imkanı sağlamıştı.
• Bugün TSİ 18.05'te St. Louis Fed Başkanı James Bullard'ın, TSİ 19.30'da Chicago Fed Başkanı Charles Evans'ın ve TSİ 22'de Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic'in konuşmaları takip edilecek.

Yurtiçinde bugün veri takvimi sakin, dün sanayi üretimi ve cari denge rakamları izlendi. Perşembe günü açıklanacak rezervlerde ise sınırlı azalış beklemekteyiz.
 
TCMB Analitik Bilanço verisine göre 10 Nisan haftasında dış varlıklar 91,6 milyar USD seviyesinden 90,9 milyar USD seviyesine gerileyerek 0,7 milyar USD azaldı. Bunun neticesinde toplam rezervin 89,6 milyar USD seviyesinden 88,9 milyar USD seviyesine gerilediğini tahmin ediyoruz ki 16 Kasım 2018'den beri görülen en düşük rakam. Zorunlu karşılık rakamlarına baktığımızda ise 58,7 milyar USD seviyesinden 58,9 milyar USD seviyesine gelerek 0,2 milyar USD arttı. Toplam rezervdeki değişimden zorunlu karşılıktaki değişimi çıkardığımızda net rezervdeki değişime yaklaşık ulaşıyoruz. Buna göre net uluslararası rezervin 0,9 milyar USD azalarak 27,1 milyar USD seviyesinden 26,3 milyar USD seviyesine gerilediğini öngörmekteyiz ki 24 Mayıs 2019'dan beri en düşük rakam. Bu hafta TCMB kendi düzenlediği ihalelerden rezerve 1,7 milyar USD'lik katkı sağladı. 8 Nisan tarihli altın kira sertifikası ve altın tahvili itfalarının da cüzi miktarda negatif etki yaptığını düşünmekteyiz.
 
Şubat ayında cari işlemler dengesi, beklentiler doğrultusunda 1,23 milyar dolar açık verdi. Enerji ve altın hariç cari denge ise 2,6 milyar dolar fazla verdi. Yıllıklandırılmış bazda cari denge şubat ayında 7,2 milyar dolardan 6,1 milyar dolar fazlaya geriledi. 2019 yılında cari denge 8,6 milyar dolar fazla vermişti.  Şubat ayında ekonomik aktivite canlılığını koruyordu, bu doğrultuda ihracatta yıllık %2 artış, ithalatta ise %10'luk bir artış gözlemlerken, hizmetler dengesi yıllık %27 arttı.
 
Yılın geri kalanında ise cari işlemler dengesinde birçok faktör etkili olacak. Sert gerileyen petrol fiyatları enerji ithalatımızı aşağı çekebilecek bir faktör olurken, küresel salgının etkisiyle ihracat ve başta turizm olmak üzere hizmet gelirleri ise baskı altında kalacak. Yurt içi talep ise ithalatımızı baskılayacak bir diğer unsur olarak öne çıkmakta. Güncel Foreks anketinde cari denge beklentilerinin önemli ölçüde farklılaştığını ve bununla birlikte ağırlıklı olarak bu sene 10 milyar dolar açık verebileceği yönünde şekillendiğini görüyoruz.

• Salgının mart ayı itibarıyla cari denge üzerinde belirginleşmesini beklemekteyiz. Ticaret Bakanlığı'nın öncü verilerine göre martta ihracat, geçen yılın aynı ayına göre %17,8 gerileyerek 13,4 milyar dolar olurken, ithalat %3,1 artışla 18,8 milyar dolara yükseldi. Söz konusu dönemde dış ticaret açığı da yıllık %182 artışla 5,4 milyar dolar seviyesine yükselmişti. Nisan ayına ait de ihracat verilerini görme şansına sahibiz. 1-12 Nisan arasında ihracat, yıllık %47 gerilemiş durumda.
• Bununla birlikte şubat ayında turizm gelirleri, sezon dönemi olmamasının da etkisiyle aylık %22 düşerken, yıllık ise %5 artış gösterdi. Mart ayında ise uçuş kısıtlamalarının etkisiyle turizm gelirlerinde aşağı yönlü baskı belirginleşecektir. DHMİ istatistiklerine göre şubatta dış hat yolcu sayısı aylık 714 bin düşerken martta bu rakam 2.857 bin kişiye ulaştı.

                                          Cari dengenin kümülatif bazda gelişimi (USD Milyar)
                                       
Şubat ayında sanayi üretimi, yıllık olarak %7,2 artış beklentisinin hafif üstünde %7,5 artış sergiledi. Sanayi üretiminin ocak ayındaki yıllık %7,9 artışı ise %7,7'ye revize edildi. Böylece sanayi üretimi yıllık %7 üzeri büyüme trendini devam ettirdi. Bu bakımdan ilk çeyrek büyümesine sanayi üretiminin olumlu katkı yapması beklenmekte ki yaklaşık sanayi, GSYH'nin %20'sini oluşturmakta. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretimi ocaktaki %0,4 düşüş sonrası şubatta aylık %1,2 artış gösterdi.

• Sanayi üretiminden ayrı olarak perakende satış hacmi verisi de açıklandı. Büyümenin talep yönünü göstermesi açısından takip ettiğimiz bir gösterge olan perakende satış hacmi de yıllık %10,6 yükseldi. Bu açıdan bakıldığında veride ocakta %9'luk büyüme ve bu ayki %10 üzeri büyüme ilk çeyrek GSYH büyüme verisi için olumlu sinyaller vermekte.
• İmalat PMI'ın, şubat ayında 52,4 ile 2 yılın zirvesine çıkması ve şubat ayı reel kesim güven endeksinin Mayıs 2018'den bu yana en yüksek seviyesinde bulunması sanayi üretimi şubat ayı verisine yansımış olduğu görülmekte. Fakat mart ayıyla birlikte reel kesim güven ve ekonomik güven endeksindeki düşüş ve özellikle daralma bölgesine geçen ISO imalat PMI ise sanayi üretimindeki büyüme momentumunun hız keseceğini düşündürmekte. Ancak 2019 yılı dördüncü çeyreğindeki %6 büyüme sonrası bu yılın ilk çeyreğinde %5 ve üzeri bir büyümenin mümkün olduğunu düşünmekteyiz, ikinci çeyrekte ise salgının etkileriyle iç ve dış talep baskı altında kalacaktır.

ŞİRKET HABERLERİ 

Aksa Enerji (AKSEN, Nötr): 28 MWm (27 MWe) kurulu güce sahip Kıyıköy Rüzgâr Enerjisi Santrali'nin Borusan EnBW Enerji Yatırımları ve Üretim A.Ş. ve Borusan Danışmanlık ve Ortak Hizmetler A.Ş.'ne 60,1mn USD'ye satışı konusunda anlaşmaya varılmıştı. Satışın 38,5mn USD'lik kısmı satış anında nakden ve defaten tahsil edilmiş, 72 MW'a kadar yapılacak olan kapasite artırımı için kalan 21,6mn USD bakiyenin ise gerekli tüm yatırım izinlerinin alınmasından sonra yapılması konusunda anlaşılmıştı. Satışa konu lisans bölgesinde yapılacak kapasite artırımının Deniz Kuvvetleri'ne ait radarı gölgeleyecek olması nedeniyle belirlenecek farklı bir lokasyonda yeni radar kurulumu yapılacaktır. Masraflarını Aksa Enerji'nin üstleneceği ve yaklaşık 2 yıl sürecek olan bu işlem dolayısıyla oluşan kurulum bedeli 4,2mn USD olarak öngörülmektedir. Kapasite artırımı kapsamında 20 adet türbinin 18 tanesinin izin süreçleri tamamlanmış; projeye başlanmış ve bugün itibarıyla öngörülen radar kurulum bedeli düşüldükten sonra Aksa Enerji tarafından 15,2mn USD bakiye tahsil edilmiştir. Kalan izin süreçlerinin tamamlanmasına bağlı olarak, satış tutarından kalan bakiyenin 2020 yılı içerisinde tahsil edilmesi beklenmektedir.

Borusan Boru (BRSAN, Sınırlı Pozitif): Cumhurbaşkanlığı Ekonomik İstikrar Kalkanı paketinde şirketin başvuru yapmış olduğu uygulama kapsamında üretime ara verilen Gemlik Spiral Kaynaklı Boru tesisi 13 Nisan 2020 tarihi itibariyle minimum çalışan sayısıyla üretime başlamıştır. Önlem amaçlı olarak üretime ara verilen İstanbul Halkalı fabrikası 13 Nisan 2020 tarihi itibariyle minimum çalışan sayısıyla üretime başlamıştır. BM Vobarno fabrikasının yer aldığı İtalya'da Covid-19 salgınının yayılımı sebebiyle ülke geneli tüm üretim faaliyetleri durdurulmuştu. İtalyan hükümetinin son kararıyla bu duruş 3 Mayıs 2020 tarihine kadar uzatılmıştır. Gelişmeler takip edilmekte olup tüm fabrikalarda (Gemlik Boyuna Kaynaklı Boru, Gemlik Otomotiv Borusu, BM Pipe US Houston/Teksas dahil) sosyal mesafe önlemi doğrultusunda minimum çalışan sayılarıyla üretim faaliyetleri planlandığı gibi devam etmektedir.

Pegasus (PGSUS, Nötr): Pegasus koronavirüs tedbirleri kapsamında daha önce Mayıs ayı başına kadar iptal ettiği seferlere yeniden başlama tarihini 15 Mayıs'a uzattı. Pegasus koronavirüs tedbirleri doğrultusunda Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'nün talimatı ile 28 Mart'tan 30 Nisan'a kadar olan tüm yurt içi seferlerini iptal ettiğini duyurmuştu.
Şişe Cam (SISE, Nötr): 13 Nisan 2020 tarihinde Soda Sanayii (SODA, Sınırlı Pozitif) payları ile ilgili olarak 5,31-5,34 TL fiyat aralığından 1.535.073 TL toplam nominal tutarlı alış işlemi Şirket tarafından gerçekleştirilmiştir. Bu işlemle birlikte Soda Sanayii sermayesindeki Şirket payları %62,89 sınırına ulaşmıştır. Ayrıca aynı tarihte, Trakya Cam Sanayii (TRKCM, Sınırlı Pozitif) payları ile ilgili olarak 3,13-3,18 TL fiyat aralığından 2.012.954 TL toplam nominal tutarlı alış işlemi Şirket tarafından gerçekleştirilmiştir. Bu işlemle birlikte Trakya Cam Sanayii sermayesindeki Şirket payları %71,41 sınırına ulaşmıştır.

Türk Hava Yolları (THYAO, Sınırlı Negatif): Türk Hava Yolları'nın Mart ayında yolcu sayısı bir önceki yılın aynı ayına göre %53 oranında azalarak, 2,8mn olurken, aynı dönemde iç hat yolcu sayısı %44,9 oranında azalırken, dış hat yolcu sayısı ise %59,1 oranında düşüş kaydetti. Mart ayında toplam yolcu doluluk oranı ise Mart 2019'daki %80,9'dan %63,3'e geriledi.

Mart ayı verileriyle birlikte THY'nin 1Ç2020 toplam yolcu sayısı bir önceki yılın aynı dönemine göre %20 oranında azalarak 13,4mn olarak gerçekleşti. Toplam yolcu doluluk oranı ise %80,1'den %75,5'e geriledi. 1Ç2020 yurtiçi yolcu sayısı %24,2 oranında azalırken, yurtdışı yolcu sayısı ise %16,7 oranında düşüş kaydetti. Yurtiçi yolcu doluluk oranı 1Ç2020'de %81,2 olurken, yurtdışı yolcu doluluk oranı ise %74,8 olarak gerçekleşti.




SEKTÖR HABERLERİ 

Havacılık: THY ve Lufthansa'nın iştiraki SunExpress koronavirüs nedeniyle yolcu taşımacılığının durdurulmasının ardından, filosundaki 18 uçağı kargo taşımacılığına yönlendireceğini duyurdu. SunExpress, koronavirüs salgınının yayılımını önlemek amacıyla getirilen kısıtlamalar kapsamında tüm yurtiçi ve yurtdışı seferlerini askıya almıştı. SunExpress'ten yapılan açıklamada, yolcu kabini içerisine kargo yükleme düzenlemesi yaparak yeni tip kargo taşıma modeli ile operasyonlara başlanacağını; uçak altı kargo yükleme bölümlerinin yanı sıra kabin içinde koltuk üstü ve baş üstü dolaplarına da kargo yüklemesi yapılacağı belirtildi. Daha önce tarifeli uçuşlarda yalnızca uçakların kargo bölümünün kargo taşımacılığı için kullandıklarını belirten SunExpress Genel Müdür Yardımcısı Ahmet Çalışkan, "Tarihimizde ilk defa tamamen kargo uçuşu gerçekleştireceğiz. Toplam 18 uçağımızı, koltuklarını çıkarmadan kargo taşımaya uygun hale getirdik. Gerekli çalışmaları kısa sürede tamamladık ve kargo uçuşlarımızı ilk aşamada İzmir ve Antalya'dan gerçekleştireceğiz" dedi. Çalışkan, sonraki aşamalarda gelen talebe bağlı olarak diğer destinasyonlardan da kargo uçuşları gerçekleştirmeyi planladıklarını söyledi.

İhale: Yap-İşlet-Devret Modeli ile (YİD) yapımı planlanan Kuzey Marmara Otoyolu (3. Boğaz Köprüsü Dahil) Projesi Nakkaş-Başakşehir (Bağlantı Yolları Dahil) kesimi ihalesi 30 Haziran'a ertelendi.

DiĞER ŞİRKET HABERLERİ 

Gersan Elektrik (GEREL): Seoul Viosys Co. Ltd. firması ile yapmış olduğu anlaşma kapsamında Şirket "Türkiye Tek Yetkilisi" konumunda olup, UV Led teknolojisini içeren ürünlerinde İlaç, Sağlık, Otomotiv, Makine, İnşaat, Yiyecek-İçecek, Eczacılık, Lojistik ve Tedarik Zinciri sektörleri başta olmak üzere Satış, İş ve Ürün Geliştirme, Pazarlama, Mühendislik, Robot Teknolojileri alanlarında öncelikli olacak şekilde Corana Virüs ("Covid-19") konusunda faaliyetlerini artırdığı ve yapılan gizlilik anlaşmaları dahilinde tasarım ve üretim aşamasına geçildiğini bildirmiştir.

Sönmez Filament (SONME): İştiraki Sönmez Çimento A.Ş. yönetim kurulu, Adana Yumurtalık Serbest Bölgesinde faaliyette bulunan Klinker ve Çimento fabrikasında 1 Mayıs - 30 Haziran 2020 tarihleri arasında Klinker Üretimi faaliyetine ara verilmesine ve Çimento üretiminde çalışma süresinin azaltılmasına ve çalışanlar için Kısa Çalışma Ödeneği Başvurusu yapılmasına karar vermiştir.

FAİZ PİYASALARI
Pazartesi günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %9,20 seviyesinden %9,06 seviyesine geriledi. Merkez Bankası piyasayı toplamda 99,5 milyar TL ile 76,5 milyar TL'si repo ihalelerinden karşılanacak şekilde fonladı. Geri kalan tutarın 23 milyar TL'si  %8,75'den piyasa yapıcı bankalara kullandırıldı.

ABD 10 yıllık hazine tahvillerinin faizi, dün güne %0,71 seviyelerinden başlarken, şu sıralarda %0,77 seviyelerinde seyrediyor.
 
TL dahil birçok GOÜ para biriminin dolar karşısında baskı altında kalmasının etkisiyle verim eğrisinin özellikle uzun tarafında dün yukarı kayış gözlendi. Hacmin ağırlıklı olduğu Şubat 2026 kağıdı 49 baz puan yükselerek günü %13,91 seviyesinden sonlandırdı. Hacmin daha zayıf olduğu Eylül 2021 kağıdı ise 6 baz puan düşüşle %12,04 seviyesinden kapandı.

GÜNLÜK ÖZET PİYASA VERİLERİ

Kaynak: Ziraat Yatırım
Hibya Haber Ajansı