Merkez bankalarının aldığı tedbirler gündemde

Hafta sonu da yeni tip koronavirüs vaka artış hızında yavaşlama gözlenmezken, piyasalar, salgının uzun sürebileceğine yönelik endişelerle haftaya zayıf bir görüntüyle başladılar. Diğer taraftan, hükümetlerin ve merkez bankalarının ciddi desteklerinin piyasalarda karşılık bulmaya devam ettiğini gözlemliyoruz. ABD vadelileri kayıplarını geri alarak şu dakikalarda artıya geçerlerken, Asya'da borsalar açılıştaki kayıplarının bir kısmını yine geri alıyorlar. Yaşanan sert satışların ardından Dolar endeksinde ise (DXY) tepki gözlemliyoruz.  Gelişmekte Olan Ülke para birimleri tarafında da satıcılı bir görüntü var.  TL'de de bu sabah baskı gözlemlerken, ABD vadelilerindeki toparlanmaya karşın BIST100 endeksi güne hafif satıcılı bir görüntüyle başlayabilir. Küresel piyasalar, bir yandan hükümetlerin ve merkez bankalarının aldığı tedbirle, diğer taraftan kontrol altına alınamayan virüs salgınıyla dalgalı bir seyir izleyebilecekken, BIST100 endeksi, TL'de sakinleşme gözlenene kadar zayıf bir görüntü sergileyebilir.

 
  
 

MAKROEKONOMİ



Hükümetler ve merkez bankalarının aldığı tedbirlerle geçen hafta toparlanan küresel borsalar, yeni haftaya ise düşen petrol fiyatları ile birlikte ekside başladılar. Japonya'nın daha çok teşvik vereceği gözlenirken, Çin beklenmedik şekilde 7 gün vadeli ters repo faizini 20 baz puan düşürdü. Trump, salgına karşı alınan önlemlerin uygulama süresini 30 Nisan'a kadar uzatıldığını duyurdu. Singapur Merkez Bankası, 2009 yılından bu yana en agresif şekilde para politikasını gevşetirken, 2020 yılında deflasyon ve büyümesinde daralma bekliyor. Meksika ve Güney Afrika gibi gelişen ülkelerin kredi notu indirimi de arka planda tedirginlik oluşturan bir etmen. Fitch, İngiltere'nin kredi notunu "AA" seviyesinden "AA-" seviyesine indirdi ve görünümünü "negatif" olarak belirledi. İndirimin, kamu maliyesindeki zayıflamayı yansıttığı, Brexit sonrası İngiltere-AB ticaret ilişkilerindeki belirsizliği de kapsadığı görülmekte. Sağlık Bakanımız Fahrettin Koca, 1.815 yeni vaka tespit edilmesiyle koronavirüs vaka sayısının toplam 9.217'ye ulaştığını ve toplam 131 can kaybının bulunduğunu belirtti.

Bugün, TSİ 12'de Euro Bölgesi'nde mart ayına ilişkin tüketici güven endeksi verisi takip edilecek. Almanya'da TSİ 15'te mart ayına ilişkin TÜFE ve ABD tarafında ise, TSİ 17.30'da mart ayına ilişkin Dallas Fed İmalat Sanayi Aktivite Endeksi verisi açıklanacak.

Mart ayına ilişkin imalat ve hizmet PMI verilerinin izleneceği bu hafta şüphesiz en dikkat çekici PMI verisi yarın, perşembe ve cuma günkü Çin imalat ve hizmet PMI verileri olacak. Geçen hafta perşembe günü ABD'de işsizlik maaş başvurularının, koronavirüs salgını nedeniyle toplu işten çıkarmalarla birlikte 3,28 milyona yükselerek rekor kırdığını gözlemlemiştik. Bu hafta ise çarşamba günü ADP özel sektör istihdam ve cuma günü ABD tarım dışı istihdamla net etkiyi kısmen gözlemleyeceğiz. Çarşamba günü Japonya'da imalat sektöründeki iş koşullarını resmeden Tankan endeksini izleyeceğiz. Veri 1. çeyrek verisini içerdiğinden Tokyo olimpiyatlarının ertelenmesini bu veride henüz görmeyeceğiz. Aynı gün Güney Kore'nin mart ayına ilişkin ihracat rakamları da dikkat çekici olabilir. Merkez Bankaları tarafında Mısır Merkez Bankası'nın olağanüstü toplantıyla mart ayı ortasında 300 baz puanlık faiz indirimi ardından politika faizini %9,25'te sabit tutması beklenmekte.

• Şubat ayında Çin imalat PMI, tarihi düşük seviyesi olan 35,7'ye gerilemişti. Çin'de yeni vakalar önemli biçimde azalırken, salgının yayılma bölgesi ABD ve Avrupa'ya kaydı. Çin'in koronavirüsün yayılmasını ülke içinde kısmi bastırması sonrası bazı firmaların üretim sürecini tekrar başlatmalarının etkilerine dair veride ipucu aranacak. Bu görüntü ışığında da sınırlı toparlanma eğilimiyle mart ayında Çin imalat PMI verisinin 44,8'e yükselmesi beklenmekte.
• Şubat ayında 273 bin kişi gerçekleşen tarım dışı istihdamın, mart ayında 61 bin kişi düşmesi bekleniyor. İşsizlik oranının da tarihi düşük seviye olan %3,5'ten %3,8'e yükselmesi öngörülmekte. Ancak data 14 Mart'a kadar olan etkiyi içereceğinden tam anlamıyla salgının istihdam piyasasındaki etkilerini yansıtamayacak. ABD'de ayrıca salı günü Conference Board Tüketici güveni endeksi izlenecek, ki tüketici eğiliminin nasıl etkilendiğini göstermesi bakımından önemli olacaktır,  çarşamba günü mart ayı ISM imalat ve cuma günü ISM hizmet verileri izlenecek. Öncü PMI dataları ekonomik aktivitede keskin düşüşe işaret etmişti. Hizmet tarafının daha fazla etkilendiği görülmüştü. Nihai PMI datasının ekonomide alınan devasa önlemlere ne tepki verdiğine dair ipucu aranacak.
• Hem düşen petrol fiyatları hem de zayıflayan küresel büyüme görünümü ile birlikte bu sene küresel enflasyonun aşağı yönlü bir seyir izleyeceği düşünülmekte. Bu doğrultuda bu hafta açıklanacak Euro Bölgesi öncü enflasyonu önemli olabilir. Mart ayında bölgedeki enflasyonun %1,2'ten %0,8'e gerilemesi beklenmekte. Çarşamba günü özellikle salgının Avrupa'da turizm gelirlerinin yüksek olduğu İspanya'ya ve İtalya'ya olan etkisini gözlemleyeceğimiz PMI verilerini takip edeceğiz. Euro Bölgesi ve İngiltere'de PMI'ların 20 puan düştüğü görülmüştü ki bu ülkeler için resim daha kötü olabilir. Ayrıca mart ayına ilişkin Euro Bölgesi işsizlik oranı takip edilecek, ki PMI verilerinde işgücü göstergeleri 2009'dan beri en kötü düşüşünü sergilemişti.

Yarın şubat ayına ilişkin dış ticaret rakamları ve Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın 3 aylık iç borçlanma stratejisi açıklanacak. Çarşamba günü mart ayına ilişkin imalat PMI açıklanırken, iki gün sürecek TCMB'nin, Yatırımcı, Ekonomist ve Analistlerle Yatırımcı toplantısı izlenecek. Haftanın son iş günü ise mart ayına ilişkin enflasyon rakamları izlenecek.

• Şubat ayına ilişkin imalat PMI verisi, 52,4'e yükselerek imalat sektörünün faaliyet koşullarında son iki yılın en hızlı iyileşmesine işaret etmişti. Mart ayıyla birlikte salgının iktisadi faaliyeti sınırlamaya başladığı görülmekte, bu doğrultuda imalat PMI'ın baskı altında kalması beklenebilir. Alt kalemlerde ise özellikle turizm ve dış ticaret kaynaklı iktisadi faaliyetin sınırlı baskı altında kaldığı görülmekte. Geçici verilere göre şubat ayında ihracat, 2019 Şubat'a göre %2,3 artışla 14,7 milyar dolar, ithalat %9,9 artışla 17,7 milyar dolar gerçekleşti. TİM'in günlük ihracat kayıt rakamlarına baktığımızda ise mart ayında ihracatın, sanayi ve madencilik ürünleri ağırlıklı baskı altında kaldığını görmekteyiz. Tarım ürünlerinin ihracatındaki yıllık yükseliş ise mart ayında toplam ihracatın, yıllık %10 düşüşünü kısmen sınırlamasına katkı sağlamış görünüyor.
• Foreks anketinde mart ayında enflasyonun aylık %0,5 artış sergileyerek %12,37 seviyesinden %11,78 seviyesine doğru gevşemesi beklenmekte. Dikkat çekici olarak anket katılımcılarının yıl sonu enflasyon tahminlerini de aşağı çekmekte olduklarını görmekteyiz. Neticede önümüzdeki dönemde gerek petrol fiyatları gerekse zayıflayan talep koşullarının etkisiyle enflasyonda aşağı yönlü risklerin gündeme geldiğini görüyoruz. TCMB'nin yıl sonu enflasyon tahmini olan %8,2'de aşağı yönlü risklere vurgu yapması da bunun bir göstergesi niteliğinde. Enflasyondaki aşağı yönlü riskler halihazırda büyümenin baskı altında kalabileceği bir ortamda merkez bankasına faiz tarafında manevra alanı tanımakta ve ekonomiyi desteklemesi için olanak sağlamakta.

ŞİRKET HABERLERİ 

İş Bankası (ISCTR, Nötr): Banka, toplamda 500mn EUR veya TL de dahil diğer para birimlerinde muadili tutara kadar, yurt dışında İpotek Teminatlı Menkul Kıymet ihraç edilmesine ilişkin gerekli işlemlerin yapılması konusunda Genel Müdürlüğün yetkili kılındığını duyurmuştur.

11 Şubat 2020 Tarihli İş Bankası Raporumuz için tıklayınız…

Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları (EREGL, Nötr): Şirketin 27 Mart 2020 tarihli Yönetim Kurulu Kararı ile; COVID-19 (Koronavirüs) salgını nedeniyle, hastalığın ülkemizde yayılmasının önlenmesine dair alınacak tedbirlere yönelik tavsiyeler çerçevesinde; Şirketin 2019 yılı Olağan Genel Kurul Toplantısı'nın 31 Mart 2020 tarihinde yapılacağına ilişkin Yönetim Kurulu'nun 05 Mart 2020 tarih ve 9681 sayılı kararının iptaline ve 2019 yılına ait Şirketin Olağan Genel Kurul Toplantısı'nın daha sonra belirlenecek ileri bir tarihte yapılmasına karar verilmiştir.

14 Şubat 2020 Tarihli Ereğli Demir Çelik Raporumuz için tıklayınız..

İskenderun Demir ve Çelik (ISDMR, Nötr): Şirketin 27 Mart 2020 tarihli Yönetim Kurulu Kararı ile; COVID-19 (Koronavirüs) salgını nedeniyle, hastalığın ülkemizde yayılmasının önlenmesine dair alınacak tedbirlere yönelik tavsiyeler çerçevesinde; Şirketin 2019 yılı Olağan Genel Kurul Toplantısı'nın 31 Mart 2020 tarihinde yapılacağına ilişkin Yönetim Kurulu'nun 05 Mart 2020 tarih ve 569 sayılı kararının iptaline ve 2019 yılına ait Şirketin Olağan Genel Kurul Toplantısı'nın daha sonra belirlenecek ileri bir tarihte yapılmasına karar verilmiştir.

17 Şubat 2020 Tarihli İskenderun Demir Çelik Raporumuz için tıklayınız..

Good-Year (GOODY, Nötr):COVID-19 salgını nedeniyle küresel piyasalarda değişen talebi göz önünde bulundurarak, Adapazarı ve İzmit fabrikalarında 30 Mart 2020 ve 13 Nisan 2020 tarihleri arasında iki hafta süreyle geçici olarak üretime ara verilmesine, ayrıca "Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği Hakkında Yönetmelik" hükümleri uyarınca, kısa çalışma ödeneği alınması için başvuruda bulunulmasına karar verilmiştir.

Gübre Fabrikaları (GUBRF, Nötr): Söğüt maden sahasına ilişkin olarak Şirket ile Koza Altın İşletmeleri A.Ş. ("Koza") arasındaki dava ile ilgili Şirkete yöneltilen sorular hakkında genel bilgilendirme yapılmıştır. Buna göre Şirket ile Koza arasında yapılmış bulunan Bilecik ili Merkez ilçesi Kızılsaray köyünde bulunan maden sahasındaki madenlerin işletilme hakkının devrine yönelik rödovans hesaplanması başlıklı hasılat kirası niteliğindeki sözleşmelerin akde aykırılık nedeniyle feshine, Koza'nın maden arama faaliyetine son verilerek dava konusu maden sahasından tahliyesine ve sahanın Şirkete teslimine, Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü tarafından 24.02.2003 tarihinde verilmiş işletme izni gereğince dava konusu maden sahasındaki madenlerin işletme hakkına ilişkin ruhsatın Şirket adına yeniden tesciline kesin olarak karar verilmiştir. Alınan kesin karar üzerine ruhsatın Şirket adına tescil edilmesi için gerekli başvuru yapılmış ve MAPEG tarafından 14.01.2020 tarihinde söz konusu ruhsat Şirket adına tescil edilmiştir. Söğüt maden sahasının ve maden işleme ruhsatının mahkeme kararı ile Şirkete geçmesinin ardından, söz konusu sahadaki maden yatırımlarını gerçekleştirmek üzere Şirketin %100 hissedar olduğu Gübretaş Maden Yatırımları A.Ş.'nin kurulmasına karar verilmiştir. Bu çerçevede Gübretaş Maden Yatırımları A.Ş.'nin kurulması için gerekli başvurular yapılmış olup, şirketin tescil sürecinin bitmesini müteakip, aynı gün KAP'ta kamuoyuna duyurulacaktır. Bu noktada Söğüt altın maden sahasına ilişkin olarak, rezerv ve kaynaklar hakkında gerek Şirketin gerekse Koza Altın İşletmeleri A.Ş'nin Kamuoyunu Aydınlatma Platformu'nda bildirdiği bilgilerin dışında ellerinde KAP'a açıklanmasını gerektirecek önemde bir bilgi bulunmamaktadır.

Pegasus (PGSUS, Negatif): 03.02.2020 tarihinden itibaren Türk Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) ve yabancı ülkelerin resmi otoritelerinin COVID-19 Korona Virüsüne karşı aldıkları tedbirler doğrultusunda yabancı ülkelere yapılacak seferlere uçuş kısıtlamaları getirilmiştir. SHGM tarafından internet adresinden yayımlanan liste kapsamındaki kısıtlamalar dahilinde tüm yurt dışı seferleri zorunlu olarak durdurulmuştur. Diğer yandan COVID-19 Korona Virüsü için alınan ek tedbirler doğrultusunda SHGM'nin talimatı ile 28.03.2020 tarihinden 30.04.2020 tarihine kadar tüm yurt içi seferler de durdurulmuştur. Şirket, tüm dünyayı ve özellikle küresel çapta havacılık sektörünü olumsuz etkileyen salgının operasyonel ve finansal risklerine yönelik tedbirleri planlamakta ve uygulamaktadır.

Vakıfbank (VAKBN, Nötr): 126 gün vadeli 300mn TL nominal değerli finansman bonolarının ihraç ve halka arz edilmesi amacıyla SPK ve Borsa İstanbul'a başvuru yapılmıştır.

18 Şubat 2020 Tarihli Vakıfbank Raporumuz için tıklayınız…

SEKTÖR HABERLERİ 

Bankacılık: TCMB tebliğinde yapılan değişiklikle TL cinsi kredi kartı işlemlerinde uygulanacak aylık azami gecikme faizi %1,7'den %1,55'e indirildi.  TL cinsi kredi kartı işlemlerinde uygulanacak aylık azami akdi faiz oranı da 15 baz puan indirimle %1,25'e çekildi. Yabancı para cinsinden kredi kartı işlemlerinde ise aylık azami akdi faiz %1'e, gecikme faizi ise %1,30'a indirildi. Kaynak: Bloomberg

Borsa İstanbul: Sermaye Piyasası Kurulu kararı uyarınca devreye alınan Volatilite Bazlı Tedbir Sistemi (VBTS) kapsamında, DESPC.E, KLMSN.E, NTHOL.E, PARSN.E, TGSAS.E paylarında 30/03/2020 tarihli işlemlerden (seans başından) 13/04/2020 tarihli işlemlere (seans sonuna) kadar brüt takas uygulanacaktır.

Not: VBTS kapsamında getirilen tedbirler; pazar değişimi ve diğer nedenlerle uygulanacak olan açığa satış ve kredili işlem yasaklarından ve brüt takas uygulamasından ayrı olarak değerlendirilmelidir.

SPK'nın 02/03/2020 tarihli kararı uyarınca Borsa İstanbul A.Ş. Pay Piyasalarında ikinci bir duyuru yapılıncaya kadar açığa satış işlemleri yasaklanmıştır.

Halka Arz: Şekerbank'ın iştiraki Şeker Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı (GYO) halka arz başvurusunda bulundu.

DiĞER ŞİRKET HABERLERİ 

Akfen GYO (AKFGY): Akfen GYOkoronavirüs salgınına bağlı gelişmeler nedeniyle, Accortarafından işletilen otellerinin doluluk oranlarında Mart ayıbaşından bu yana dramatik kayıplar oluştuğunu duyurdu.Şirket KAP'a yaptığı açıklamada, bu kapsamda Accortarafından işletilen otellerinin bazıları ve Kıbrıs Hükümeti'ninaldığı karar neticesinde de Girne'de Voyager tarafındanişletilen otelinin geçici olarak faaliyetlerini durdurduğunubelirtti.

Arena Bilgisayar (ARENA): Şirket, sektörün ilk bulut güdümlü uçtan uca kurumsal ağ tedarik şirketi olan Extreme Networks ile Türkiye genelinde geçerli distribitörlük anlaşması imzalamıştır. Extreme Network, 1 Milyar ABD Doları'nın üzerinde küresel bir ciroya sahiptir ve Extreme ile yapılan anlaşmanın Şirket'in satışlarına 5mn ABD Doları üzerinde katkı sağlaması beklenmektedir.

Işıklar Enerji ve Yapı Holding (IEYHO): Şirket Bağlı ortaklığı Işıklar İnşaat Malzemeleri Sanayi ve Ticaret A.Ş.'nin 85mn TL olan ödenmiş sermayesinin 80mn TL nakit artırmak suretiyle 165mn TL'ne yükseltilmesi işlemi 27.03.2020 tarihinde tescil olmuştur. Söz konusu sermaye artırımı öncesinde %99,74 olan şirket payı, sermaye artırımı sonrasında %99,87 olmuştur.

Halk GYO (HLGYO, Nötr) - Vakıf GYO (VKGYO, Nötr) Adi Ortaklığı (%50/%50) ile hayata geçen Bizimtepe Aydos projesi bünyesinde yer alan işyeri niteliğindeki 2 adet gayrimenkul, 01.05.2020 tarihinden itibaren, aylık 1.500 TL+KDV bedel ile Remax Arge - Akatlı Grup Gayrimenkul İnşaat Taahhüt Sanayi ve Dış Ticaret Ltd.Şti.'ne Vakıf GYO A.Ş. ile müşterek olarak kiralanmıştır. Kira sözleşmesi 5+5 yıllık süre için olup, yeni dönem (yıllık) kira artışının, her yıl Nisan ayında, 12 aylık (TÜFE+ÜFE) ortalaması oranında uygulanmasına karar verilmiştir.
 
FAİZ PİYASALARI

Cuma günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %9,26 seviyesinden %9,24 seviyesine sınırlı geriledi. Merkez Bankası piyasayı toplamda 100,2 milyar TL ile 79,5 milyar TL'si haftalık repo ihalesinden karşılanacak şekilde fonladı. Geri kalan tutarın 20,7 milyar TL'si  %8,75'den piyasa yapıcı bankalara kullandırıldı.

ABD 10 yıllık hazine tahvillerinin faizi, cuma gününe %0,81 seviyelerinden işlem görmeye başlarken, yeni haftada risk iştahının baskılanmasıyla %0,66 seviyelerinde seyrediyor. ABD'de koronavirüs salgınının tüm ülkede yayılmasının hız kazanacağına yönelik endişelerin artması ve ABD'de son dönemde gelen verilerin ekonomide resesyon beklentilerini kuvvetlendirmesinin etkisiyle risk iştahı baskılanıyor.

Yurtiçi tahvil ve bono piyasasında geçtiğimiz hafta karışık bir görünüm mevcuttu. Hacmin zayıf seyrettiği haftada 5 yıllık gösterge kağıdın faizi haftalık bazda 36 baz puanlık düşüşle %13 seviyesine gerilerken, 10 yıllık gösterge kağıdın faizi ise haftalık bazda 35 baz puanlık düşüşle %13,08 seviyesine geriledi. 2 yıllık gösterge kağıdın faizi ise, haftalık bazda 40 baz puanlık artışla %11,30 seviyesine yükseldi.

Hazine ve Maliye Bakanlığı, bu hafta 14 ay vadeli kuponsuz devlet tahvili, 3 yıl vadeli TLREF'e Endeksli Devlet Tahvili ve TÜFE'ye Endeksli Kira Sertifikası ihraç ederek nisan ayı borçlanma programına başlayacak.

GÜNLÜK ÖZET PİYASA VERİLERİ

Kaynak: Ziraat Yatırım
Hibya Haber Ajansı