Sosyal ağlarda en sık kullanılan buton şüphesiz paylaşımların altında kalp ya da başparmak ikonu ile yer alan ‘like’ yani beğenme butonudur. Temel işlevi oldukça basit olan bu buton, kullanıcıların başkalarına ait bir paylaşımı beğendiğini ifade etmesi için tasarlanmıştır. Bu temel prensibin aksine, beğenme butonunun gerçekte kullanım alanı ise öylesine komplike bir hal aldı ki, son yıllarda özellikle Facebook bu butonun kaldırılması ya da yanına beğenmeme butonu eklenmesi gibi çok sayıda tepki ile karşı karşıya kaldı.
Bu tepkilerin başında ölüm ya da hastalık gibi üzüntülü anlara ilişkin bilgi ve duyuru paylaşımlarında bile çok sayıda kullanıcının beğeni butonuna basması geliyor. Bazı kullanıcılar yanlışlıkla, bazıları paylaşımı okuduğunu ifade etmek, bazıları paylaşan kişi ya da paylaşılan duruma olan sevgilerini sunmak için, bazıları ise kendilerince yükledikleri anlama istinaden bu butonu kullanarak nahoş bir davranış sergileyebiliyor.
Bu noktada en etkili çözümü üç yıl kadar önce geliştiren Facebook, beğenme butonunun yanında o paylaşıma yönelik düşünceleri ifade edebileceğiniz alternatif emojilerden oluşan butonları hizmete sundu. Ayrıca, beğenme butonu yerine beğenme derecesini ifade etmek üzere beşli değerlendirme sistemi üzerinde çalışan Facebook, kullanıcıların o paylaşımı kaç yıldız üzerinden değerlendirdiğini görerek paylaşımların türüne göre ilgi düzeyini de test edebilecek.
Beğeni butonunun tüm bu gayrisamimi kullanımın alanlarını bir tarafa bırakarak ilginç bir soruyu gündeme getirmek istiyorum. Sosyal ağlarda beğendiğiniz içeriğin yasalara aykırı olması durumunda bir suç işlemiş olur musunuz? Geçtiğimiz aylarda İsviçre’de bir Facebook kullanıcısına bir başka kullanıcıya yönelik sekiz farklı ırkçı içerikli gönderiyi beğenmesi sebebiyle dava açıldı. Davanın temelinde ilgili davalının bu gönderileri beğenerek daha büyük topluluklara ulaşmasını sağladığı iddiası yer alıyor. Dava henüz görülmeye başlanmasa da mahkeme tarafından kabul edilmesi ilginç, çünkü aynı ülkede geçtiğimiz yıl bir gazeteciye yönelik benzer bir dava kabul edilmemişti. Önceki davanın red gerekçesi ise bu tarz davalarda esas olanın beğeni değil paylaşım olduğu yönündeki kanıydı. Dava ile ilgili gelişmeleri ilerleyen zamanlarda paylaşmaya devam edeceğim.
Bu arada, bazı kullanıcıların profil bilgilerinin altında “başkalarına ait gönderileri paylaşmış ya da beğenmiş olmam o gönderiyi onayladığım anlamına gelmez.” şeklinde uyarılarla bu gibi sorumluluklardan kaçmaya çalıştığını biliyorsunuz. Elbette İsviçre örneğinde karşılaşılan durum tek bir cümle ile sorumluluğu üzerinizden atabilecek kadar basit değil. Şikayeti değerlendirirken diğer pek çok faktörün de göz önünde bulundurulması gerekiyor. Aç kaldığı için ekmek çalan bir kişi ile hırsızlığı meslek haline getiren bir kişinin durumu nasıl hukuk karşısında aynı değilse, şikayet halinde legal olmayan bir paylaşımı beğenen bir kişinin durumunu değerlendirirken de o kişinin geçmiş paylaşımlarını, takipleştiği kullanıcıları, beğendiği diğer içerikleri ve benzeri pek çok faktörü göz önüne almak gerekiyor. Detayları daha sonra tartışmaya devam edeceğiz…
Sevgiyle Kalın!
